Farming là gì? Nó có gì khác biệt so với staking và lending, hai phương thức cũng rất phổ biến trong DeFi? Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào khái niệm của từng phương thức, so sánh ưu nhược điểm của chúng để giúp nhà đầu tư có cái nhìn rõ ràng hơn về các lựa chọn tối ưu.
Farming là gì?
Farming, hay còn gọi là yield farming, là một cơ chế trong DeFi cho phép người dùng gửi tài sản vào các giao thức tài chính để nhận phần thưởng, thường là token gốc của nền tảng đó. Hình thức này được coi là một cách “canh tác lợi nhuận” vì người dùng có thể tối ưu hóa thu nhập của mình bằng cách di chuyển tài sản giữa các giao thức có tỷ suất sinh lợi cao nhất.
Cách hoạt động của Farming
Farming thường diễn ra trên các nền tảng phi tập trung như Uniswap, Curve, Aave, PancakeSwap, nơi người dùng cung cấp thanh khoản vào các nhóm (liquidity pools) để nhận phần thưởng. Quá trình này có thể chia thành hai loại chính:
| Loại | Đặc điểm |
| Liquidity Farming (Cung cấp thanh khoản) | Người dùng gửi tài sản vào các pool thanh khoản của sàn DEX (ví dụ: cặp ETH/USDT trên Uniswap).
Họ nhận về LP tokens (Liquidity Provider tokens), đại diện cho số tiền họ đã gửi vào. Để khuyến khích cung cấp thanh khoản, nền tảng sẽ thưởng cho họ bằng phí giao dịch hoặc token gốc như UNI, CAKE. |
| Protocol Incentives (Khai thác lợi nhuận trên các giao thức) | Người dùng gửi tài sản vào giao thức lending/borrowing (như Aave, Compound).
Giao thức sẽ trả lãi suất bằng chính token của nó, tạo thêm một nguồn thu nhập khác. |
Ưu điểm của Farming là gì?
- So với staking và lending, yield farming có thể mang lại lợi nhuận cao hơn nhờ sự linh hoạt trong việc tìm kiếm tỷ suất lợi nhuận tốt nhất.
- Nhà đầu tư có thể di chuyển tài sản liên tục giữa các nền tảng để tối ưu hóa phần thưởng.
- Giúp cải thiện tính thanh khoản và sự phát triển của hệ sinh thái DeFi.
Nhược điểm của Farming
- Phần thưởng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tổng thanh khoản, biến động giá token thưởng, và phí giao dịch.
- Nếu giá của cặp token biến động mạnh, nhà cung cấp thanh khoản có thể bị mất một phần giá trị tài sản.
- Farming yêu cầu hiểu biết về cơ chế DeFi và các giao thức để tối ưu lợi nhuận.
Staking là gì?
Staking là quá trình khóa một lượng crypto trong mạng lưới blockchain để hỗ trợ bảo mật và duy trì hoạt động của mạng, đổi lại người dùng nhận được phần thưởng. Đây là cơ chế phổ biến trên các blockchain sử dụng mô hình Proof of Stake (PoS) hoặc các biến thể như DPoS, LPoS.
Cách hoạt động của Staking
So với cách hoạt động của Farming là gì, thì Staking có một số đặc điểm chính sau đây:
- Người dùng khóa (stake) một lượng token vào mạng lưới blockchain.
- Hệ thống chọn các validator (trình xác thực) để xác nhận giao dịch và tạo block mới.
- Những người stake token được chia thưởng từ phí giao dịch hoặc lạm phát token.
Ví dụ:
- Ethereum 2.0: Người dùng stake ETH để nhận phần thưởng theo tỷ lệ APY của mạng.
- BNB Chain: Staking BNB vào validator để nhận phần thưởng BNB.
Ưu điểm của Staking
- Phần thưởng staking tương đối ổn định so với farming.
- Người stake giúp bảo vệ và duy trì hệ thống blockchain.
- Không có rủi ro Impermanent Loss, không phải đối mặt với biến động thanh khoản như farming.
Nhược điểm của Staking
- Một số blockchain yêu cầu thời gian khóa token trước khi rút được.
- APY của staking thường thấp hơn so với farming.
Lending là gì?
Lending là quá trình cho vay tài sản crypto để kiếm lãi suất, thường diễn ra trên các giao thức tài chính phi tập trung như Aave, Compound, Venus, MakerDAO. Người dùng có thể gửi tài sản vào các nền tảng lending để nhận lãi suất hoặc vay tài sản khác bằng cách thế chấp crypto.
Cách hoạt động của Lending
- Người cho vay (Lender) gửi tài sản vào giao thức lending để nhận lãi suất.
- Người đi vay (Borrower) cầm cố một lượng tài sản để vay crypto khác với lãi suất nhất định.
Ví dụ:
- Gửi USDT vào Aave để nhận lãi suất 4-8%/năm.
- Thế chấp ETH để vay DAI trên MakerDAO.
Ưu điểm của Lending so với Farming là gì?
- Lending không yêu cầu người dùng phải đối mặt với biến động giá của token thưởng, đảm bảo sự an toàn và hạn chế rủi ro đến mức thấp nhất.
- Lãi suất lending thường cố định hoặc dao động trong biên độ nhỏ.
- Người dùng có thể rút tài sản bất kỳ lúc nào tùy nền tảng nhờ tính thanh khoản cao.
So sánh Farming, Staking và Lending
| Tiêu chí | Farming | Staking | Lending |
| Lợi nhuận (APY) | Cao (10-100% hoặc hơn) | Trung bình (4-20%) | Thấp (2-10%) |
| Rủi ro Impermanent Loss | Có | Không | Không |
| Yêu cầu kỹ thuật | Cao | Trung bình | Thấp |
| Khả năng rút vốn | Linh hoạt nhưng có phí | Thường bị khóa một thời gian | Rút được bất kỳ lúc nào |
| Mức độ an toàn | Trung bình – Cao | Cao | Rất cao |
Như vậy, với những phân tích cụ thể về giá trị thực sự của Farming là gì, tùy vào khả năng đối diện rủi ro và mục tiêu đầu tư, nhà đầu tư có thể lựa chọn chiến lược phù hợp. Nếu muốn tối ưu lợi nhuận, iBlockchain cho rằng farming là lựa chọn tốt. Nếu muốn kiếm thu nhập thụ động ổn định, staking hoặc lending có thể phù hợp hơn.