Trong thế giới đầy biến động của tiền mã hóa, khái niệm Stacking đang thu hút sự chú ý của nhà đầu tư. Để hiểu rõ hơn về Stacking là gì và tại sao nó trở thành một phần quan trọng trong không gian crypto, chúng ta cần đào sâu vào cách thức hoạt động và lợi ích mà nó mang lại. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá Stacking từng khía cạnh, giúp bạn có cái nhìn tổng quan và chi tiết về khái niệm này.
Stacking là gì?
Stacking là gì? Staking là việc người dùng giữ và khóa một số lượng coin nhất định trong ví hoặc các nút của một dự án Blockchain trong một khoảng thời gian nhất định để nhận phần thưởng. Phần thưởng này phụ thuộc vào lượng coin và thời gian mà người dùng đã stake. Trong các hệ thống Blockchain sử dụng cơ chế Proof of Stake (PoS), người tham gia stake coin của họ vào mạng lưới để xác thực giao dịch và tạo khối mới. Phần thưởng, bao gồm cả phần thưởng khối và phí giao dịch, sẽ được trao cho những người tham gia PoS như một động lực cho sự đóng góp của họ.
Lưu ý: Cách dịch “stake” hoặc “staking” không nên hiểu nhầm là việc đặt cược vì nó không liên quan đến dự đoán kết quả hay đánh giá đúng sai. Thay vào đó, đây là việc khoá đồng coin/token trong smart contract của blockchain để nhận phần thưởng.
Phân loại stacking
Staking trong cơ chế đồng thuận PoS
Nghĩa là một số lượng coin cụ thể sẽ được gửi vào hệ thống để đảm bảo một nhiệm vụ cụ thể. Trong cơ chế Proof of Stake (PoS), người dùng gửi coin vào hệ thống để chứng minh khả năng xử lý giao dịch và tạo khối, đồng thời nhận được phần thưởng tương xứng với công sức họ đầu tư. Hành động Staking này có ảnh hưởng trực tiếp đến mạng lưới Blockchain.
Một ví dụ điển hình cho hình thức này là các dự án Blockchain Platform như TomoChain, IOST, OneLedger (OLT), WAX, Tron (TRX),… Lưu ý rằng PoS là một cơ chế đồng thuận tổng quát, áp dụng cho hình thức “staking coin để thực hiện nhiệm vụ”. Ngoài ra, có nhiều biến thể như PoSV, DPoS,… nhưng tất cả đều dựa trên việc gửi coin vào hệ thống.
Do đó, trong bài viết này, chúng tôi sẽ sử dụng thuật ngữ PoS để chỉ đến các cơ chế đồng thuận sử dụng hình thức staking coin này.
Staking để nhận Reward
Người dùng sẽ sử dụng token của họ để tham gia vào quá trình staking trong hệ sinh thái của dự án. Hoạt động staking không liên quan trực tiếp đến việc xác minh các giao dịch hoặc bất kỳ nhiệm vụ nào trong mạng lưới. Mặc dù vậy, dự án vẫn gọi là staking. Thực tế, nó tương đương với việc khóa token lại thay vì hoạt động chính xác của xác minh. Người dùng sẽ nhận được phần thưởng lớn hơn nếu họ khóa token trong thời gian dài hơn.
Ví dụ, bạn có thể khóa (hold) token KCS trên sàn để nhận thêm token KCS như phần thưởng. Số lượng token KCS này được chuyển từ lợi nhuận mà sàn giao dịch thu được, không phải từ việc tạo ra các khối mới hay từ phí giao dịch.
Lưu ý rằng KCS là một ERC-20 Token trên nền tảng Ethereum, và việc tham gia vào quá trình staking không ảnh hưởng đến mạng lưới Blockchain của Ethereum.
Lợi ích của stacking là gì?
Đối với những người tham gia Staking, hay còn gọi là Staker, có những lợi ích quan trọng mà họ có thể đạt được:
- Tạo Nguồn Thu Nhập Thụ Động & Tăng Số Lượng Coin Trong Thời Gian Staking: Điều này là lợi ích rõ ràng nhất và quan trọng nhất mà bất kỳ ai cũng có thể nhận biết được. Thay vì giữ đồng coin trên các sàn giao dịch mà không nhận thêm lợi nhuận, người tham gia Staking có thể đặt coin vào hệ thống Staking và nhận thêm coin trong quá trình tham gia Staking. Đây là lựa chọn phù hợp cho những người muốn giữ coin lâu dài, chứ không phải cho những người muốn mua bán thường xuyên.
- Tiết Kiệm Chi Phí So Với Cơ Chế Proof of Work (PoW): So với việc thiết lập các máy đào ASIC mạnh mẽ, Staking đòi hỏi ít tài nguyên hơn. Người tham gia Staking không chỉ cần có một số lượng coin cần thiết, mà còn phải đáp ứng các yêu cầu về cấu hình máy tính. Đặc biệt, việc trở thành Nodes hoặc Masternodes trong mạng lưới Blockchain yêu cầu máy tính cấu hình cao. Tuy nhiên, với PoS, chỉ cần một máy tính và việc cài đặt một lần là đủ. Điều này tiết kiệm chi phí so với PoW, nơi cần nhiều máy tính cấu hình cao để đào được nhiều coin.
- Tính An Toàn: Hệ thống Staking đảm bảo an toàn thông qua việc tạo bản sao lưu dữ liệu. Trước khi bắt đầu quá trình Staking, người tham gia có thể tính toán tỷ lệ lợi nhuận và dự đoán khi nào họ sẽ có thể rút coin. Nếu họ muốn hủy bỏ việc tham gia giữa chừng, họ cũng có thể biết được thời gian mất để nhận được coin của mình.
Đối với các dự án Blockchain:
- Tạo Tính Phi Tập Trung: Staking trong Proof of Stake (PoS) giúp các dự án Blockchain tạo ra tính phi tập trung cho mạng lưới của họ. Quyền lực và sức mạnh của mạng lưới được chia sẻ cho những người tham gia như Nodes và Masternodes.
- Tận Dụng Nguồn Lực Ngoại Vi: Các dự án có thể tận dụng nguồn lực từ bên ngoài thông qua việc kêu gọi tham gia vận hành mạng lưới qua các Nodes.
- Tạo Động Lực Tham Gia Mạng Lưới: Bằng cách tham gia Staking và nhận phần thưởng, người tham gia được khuyến khích duy trì hoạt động của họ, giúp mạng lưới hoạt động liên tục.
- Bảo Mật Cho Mạng Lưới: Để tấn công mạng lưới, hacker cần kiểm soát 51% sức mạnh của mạng đó. Sự phân tán sức mạnh giữa các Nodes khác nhau làm cho việc tập hợp sức mạnh để tấn công trở nên gần như không thể thực hiện được.
Rủi ro của stacking là gì?
Staking đem lại cơ hội sinh lời ổn định, nhưng cũng đi kèm với những rủi ro:
Trong quá trình Staking, số lượng coin bạn đầu tư sẽ bị khóa và không thể sử dụng cho các hoạt động mua/bán hoặc giao dịch. Nếu bạn quyết định rút coin trước hạn, bạn sẽ không nhận được phần thưởng như dự kiến ban đầu. Thường thì việc rút coin cũng đòi hỏi mất một khoảng thời gian để lấy lại số coin đã được đặt cược. Trong khoảng thời gian đó, giá trị coin có thể đã thay đổi và bạn có thể bị thiệt hại.
Cần lưu ý rằng Staking không phải lúc nào cũng đảm bảo lợi nhuận. Một trong những rủi ro lớn nhất là giá trị của coin giảm đi. Ví dụ, nếu bạn đặt cược 1,000 coin X (với giá $0.1/X) và nhận được lãi suất 30% mỗi năm, sau một thời gian bạn có thể nhận được 1,300 coin X. Tuy nhiên, nếu giá coin giảm xuống còn $0.07/X, tổng giá trị của bạn chỉ còn $91 (ít hơn số tiền bạn đã đầu tư ban đầu là $100).
Các bước stacking cơ bản cho người mới
Trước khi bắt đầu Staking, hãy chắc rằng bạn đáp ứng các yêu cầu cơ bản sau:
- Ví Trực Tuyến 24/7: Đầu tiên và quan trọng nhất, bạn cần một ví tiền điện tử mà bạn có thể truy cập mọi lúc, mọi nơi.
- Ví Hỗ Trợ Staking: Đảm bảo rằng ví của bạn hỗ trợ chức năng Staking, điều này cho phép bạn tham gia vào quá trình Staking.
- Số Lượng Tiền Ảo Tối Thiểu: Bạn cần có một lượng tiền ảo đủ để tham gia Staking. Số lượng này có thể thay đổi tùy thuộc vào loại coin bạn chọn và yêu cầu của dự án.
Người đầu tư mới có thể lựa chọn một trong ba phương pháp sau để tham gia Staking:
- Sử Dụng Máy Tính Kết Nối Internet 24/7: Bằng cách này, bạn có thể tự mình quản lý mã PIN giao dịch của mình.
- Sử Dụng Máy Chủ Ảo (VPS): Việc này giúp bạn duy trì kết nối mạng liên tục mà không cần phải giữ máy tính hoạt động 24/7.
- Sử Dụng Dịch Vụ Staking của Bên Thứ Ba: Đối với phương pháp này, bên thứ ba sẽ quản lý mã PIN giao dịch của bạn.
Sau khi đã lựa chọn phương thức thích hợp, bạn có thể chọn sàn giao dịch tiền điện tử hỗ trợ Staking. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng khi sử dụng các dịch vụ trên sàn, bạn sẽ phải trả một khoản phí dịch vụ. Một số sàn giao dịch phổ biến bao gồm Binance, Crypto.com, BlockFi, Coinbase, CEX, và Tezos.
Quy trình Staking bao gồm các bước sau:
- Chọn Loại Coin: Lựa chọn một loại coin áp dụng cơ chế Staking dựa trên nhu cầu và nguồn vốn của bạn.
- Cài Đặt Ví và Chuẩn Bị Máy Tính: Cài đặt một ví điện tử hỗ trợ Staking và chuẩn bị máy tính của bạn để bắt đầu quá trình Staking.
- Nạp Coin vào Ví hoặc Sàn Giao Dịch: Chuyển coin của bạn vào ví điện tử hoặc nạp tiền vào sàn giao dịch tiền điện tử uy tín.
- Theo Dõi Thông Tin Liên Quan: Theo dõi các thông tin về lãi suất, lạm phát, giá coin, và các yếu tố quan trọng khác (gọi là Weight) để biết khi nào coin của bạn sẽ trưởng thành và bạn có thể nhận được tiền thưởng Staking một cách tự động.
Làm thế nào để tối ưu lợi nhuận khi stacking?
Dựa trên các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến việc Staking như đã đề cập, bạn có thể hiểu cách điều chỉnh những yếu tố này như thế nào để tối đa hóa phần thưởng và lợi nhuận của mình. Trong phần này, chúng tôi sẽ giới thiệu cách tham gia Staking một cách hiệu quả nhất.
1. Xác định Phương pháp Thích hợp
– Đối với những người sở hữu số lượng coin nhỏ (không đủ để tạo thành một Node hoặc Masternode):
- Lựa chọn tốt nhất là tham gia bình chọn (voting) hoặc Staking vào các Node đã tồn tại để nhận phần thưởng từ các Node này. Bạn có thể thực hiện Staking trực tiếp trên ví hoặc trên một số sàn giao dịch hỗ trợ.
- Nếu bạn có số lượng coin nhỏ và dự định giữ coin trong thời gian dài, việc Staking sẽ giúp bạn kiếm thêm coin trong khoảng thời gian đó.
– Đối với những người sở hữu số lượng coin lớn:
- Bạn cũng có thể áp dụng phương pháp trên nếu muốn linh hoạt trong việc khóa coin. Hoặc bạn có thể ứng cử để trở thành Node hoặc Masternode để tham gia trực tiếp vào việc xử lý giao dịch và tạo khối.
- Phương pháp này sẽ giúp bạn nhận được nhiều phần thưởng hơn, tuy nhiên, cũng đòi hỏi sự cấu hình và kết nối phần cứng cao hơn.
2. Các Bước Thực Hiện
- Bước 1: Lựa chọn loại coin có chế độ Staking. Trước khi quyết định, hãy xem xét các yếu tố đã được đề cập để cân nhắc với nhu cầu, nguồn vốn, kỳ vọng và mục tiêu lãi suất của bạn.
- Bước 2: Cài đặt ví hoặc cấu hình máy tính để chuẩn bị cho quá trình Staking.
- Bước 3: Nạp coin vào ví/máy tính hoặc sàn giao dịch để bắt đầu quá trình Staking. Đối với các ví lạnh, luôn đảm bảo rằng ví được kết nối với mạng 24/7.
- Bước 4: Chờ đợi coin trưởng thành và bắt đầu nhận lãi.
Lưu ý: Để tối ưu hóa lợi nhuận khi tham gia Staking, hãy chú ý đặc biệt đến các yếu tố như lãi suất, lạm phát của coin, giá coin và trọng số (weight).
Lưu ý khi stacking là gì?
- Tăng trưởng của lạm phát: Tỷ lệ này phản ánh sự tăng của lượng tiền tệ mới so với số tiền đang lưu hành trên thị trường. Tương tự như thị trường tài chính truyền thống, thị trường tiền điện tử cũng trải qua hiện tượng tăng trưởng về tiền tệ mới, ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả.
- Khoảng thời gian khóa: Đây là thời gian mà số tiền bạn đầu tư sẽ bị khóa và không thể chuyển động. Thời gian này được xác định bởi bạn khi bắt đầu tham gia.
- Khoảng thời gian mở khóa: Thông thường, bạn có thể chấm dứt việc Staking trước thời gian quy định thông qua việc bấm nút “un-stake”. Tuy nhiên, bạn sẽ không thể nhận lại số tiền đã đầu tư ngay lập tức mà phải chờ đợi một khoảng thời gian nhất định.
- Lãi suất: Đây là tỷ lệ lợi nhuận sau khi thời gian Staking kết thúc. Đương nhiên, chúng ta muốn lãi suất cao nhất có thể khi tham gia Staking.
- Số lượng tối thiểu yêu cầu: Để bắt đầu Staking, bạn cần phải đáp ứng số lượng tiền tệ tối thiểu mà dự án yêu cầu. Số này khác nhau tùy thuộc vào từng dự án.
- Khối lượng (Weight): Giá trị này tăng lên khi bạn đầu tư nhiều tiền hơn và tham gia Staking trong thời gian dài. Điều này tăng khả năng của bạn trong việc xử lý giao dịch và tạo khối mới, đồng thời tăng cơ hội nhận được phần thưởng.
Stacking không chỉ là một chiến lược đầu tư thông thường, mà còn là cách tiếp cận sáng tạo đối với thế giới tiền điện tử. Việc kết hợp lợi ích tài chính và sự thú vị trong việc tham gia vào quá trình duy trì mạng lưới blockchain, Stacking đã trở thành một phần không thể tách rời trong danh sách các nhà đầu tư tiền mã hóa thông minh. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về Stacking là gì và có thêm kiến thức để đưa ra quyết định thông minh trong hành trình đầu tư của mình. Hãy theo dõi iBlockchain để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về blockchain và tiền điện tử.
