Trong thời gian gần đây, thị trường tiền số đã chứng kiến sự bùng nổ của các cơ hội đầu tư mới mẻ, với “Yield Farming” nổi bật như một xu hướng hấp dẫn. Hãy cùng khám phá Yield Farming là gì và cách hoạt động của nó trong bài viết này để hiểu rõ hơn về hình thức đầu tư đang thu hút sự chú ý của cả nhà đầu tư chuyên nghiệp và mới tham gia.
Contents
Yield Farming là gì?
Yield Farming là gì? Yield Farming, hay còn được gọi là “canh tác lợi nhuận,” là một thuật ngữ trong lĩnh vực tiền điện tử, ám chỉ việc người dùng hướng đến tối đa hóa lợi nhuận từ tài sản crypto của họ thông qua việc cung cấp thanh khoản cho các giao thức Tài chính Phi tập trung (DeFi).
Yield, hay lợi nhuận, đề cập đến số tiền thu được từ việc tham gia Yield Farming, trong đó người dùng có thể nhận được các token phần thưởng hoặc lợi tức từ việc cung cấp vốn.
Farming, tạm dịch là canh tác, đại diện cho quá trình “gieo hạt” hoặc “gieo vốn” vào các giao thức DeFi để thu hoạch lợi nhuận.
Thông qua việc giữ nguyên các thuật ngữ như “Yield Farming,” “Yield,” “Farming,” và “Farm,” bài viết này sẽ tiếp tục sử dụng những cụm từ này để trình bày về khái niệm quan trọng trong cộng đồng tiền điện tử và DeFi.
Cách thức hoạt động của Yield Farming là gì?
Yield Farming là một hoạt động trong thế giới DeFi (Tài chính phi tập trung) có mối liên hệ chặt chẽ với mô hình Tạo lập Thị trường Tự động – AMM (Automated Market Maker). Mô hình AMM, ví dụ như Uniswap, Mooniswap, Balancer,… đã trở nên phổ biến trong cộng đồng crypto.
Trong quá trình Yield Farming, các nhà cung cấp thanh khoản, còn được gọi là Liquidity Provider (viết tắt: LP), tham gia bằng việc cung cấp tiền vào các liquidity pool của giao thức. Một liquidity pool có thể được hiểu đơn giản là một hợp đồng thông minh (smart contract) chứa một số lượng tiền mã hóa. Những pool này cho phép người dùng thực hiện các hoạt động như vay mượn tiền, cho vay hay trao đổi giữa các token.
Doanh thu phát sinh từ mỗi Liquidity Pool chủ yếu bắt nguồn từ các khoản phí giao dịch khi người dùng tham gia vào pool, bao gồm việc vay mượn, cho vay, và trao đổi các token. Từ số tiền này, một phần được chia lại cho các Liquidity Provider dựa trên tỷ lệ phần trăm thanh khoản mà họ đã cung cấp cho pool đó.
Ngoài việc kiếm lời từ phí giao dịch, một số giao thức còn triển khai mô hình bootstrapping liquidity cho giao thức bằng cách phân phối các token bản địa (thường là token của giao thức đó) cho các LP đã cung cấp thanh khoản vào giao thức. Việc này có thể áp dụng trên toàn bộ các pool của giao thức hoặc chỉ đối với một số pool cụ thể. Quá trình phân phối token bản địa này được gọi là Liquidity Mining.
Liquidity Mining có thể hiểu là một khái niệm hẹp hơn trong Yield Farming. Điều đó có nghĩa là, ngoài việc nhận lợi nhuận từ việc cung cấp thanh khoản, các Liquidity Provider cũng được thưởng thêm một lượng token mới của giao thức tương ứng.
Các nền tảng Yield Farming nổi bật
Trong không gian tài chính phi tập trung (DeFi), có một số nền tảng Yield farming phổ biến mà người dùng có thể tận dụng để tối đa hóa lợi nhuận của họ.
Một trong những nền tảng phổ biến đó là MakerDAO, nơi người dùng có thể sử dụng Maker để tạo ra đồng DAI. Đồng DAI sau đó có thể được sử dụng để tham gia vào yield farming tại các giao thức khác như Compound. Tại Compound, người dùng cung cấp thanh khoản và trong quá trình này, họ có thể farm COMP và kiếm lời từ hoạt động vay và cho vay.
Uniswap là một nền tảng khác cho yield farming, nơi người dùng cung cấp thanh khoản vào các pool giao dịch. Điều này cho phép họ thu được phí giao dịch làm lợi nhuận. Balancer, một nền tảng khác, cho phép người dùng farm BAL và các token quản trị khác khi cung cấp thanh khoản cho các pool trên nền tảng.
Nếu nhắc đến Synthetix, người dùng có thể sử dụng SNX để mint sUSD. Đồng sUSD này sau đó có thể được mang đi cung cấp thanh khoản cho các pool trên các nền tảng DeFi khác, tạo cơ hội farm lợi nhuận từ các giao dịch này.
Nền tảng Aavee, bên cạnh việc cung cấp thanh khoản cho các pool, còn cung cấp dịch vụ cho vay tiền, bao gồm cả cho vay nhanh (flash loan). Từ việc vay và cho vay này, người dùng có thể tạo ra lượng thanh khoản lớn hơn và tham gia vào yield farming ở nhiều nền tảng khác nhau.
Curve Finance là một trong những nền tảng nổi tiếng khác, cung cấp cơ hội cho người dùng cung cấp thanh khoản và nhận phí giao dịch, lãi suất và CRV (governance token của Curve).
Cuối cùng, yEarn Finance là một lựa chọn phổ biến dành cho yield farming, nơi người dùng có thể cung cấp thanh khoản và nhận lãi suất từ hoạt động này. Hơn nữa, họ cũng có thể farm YFI, đây là token governance của nền tảng, từ việc tham gia vào yield farming tại yEarn Finance.
Tóm lại, các nền tảng Yield farming phổ biến trong không gian DeFi đều cung cấp những cơ hội khác nhau cho người dùng tối đa hóa lợi nhuận của họ thông qua việc cung cấp thanh khoản và tham gia vào các hoạt động tài chính phức tạp trên nền tảng phi tập trung này.
Ảnh hưởng của Yield Farming
Không thể phủ nhận tầm ảnh hưởng mạnh mẽ của Yield Farming trong lĩnh vực tài chính phi tập trung (DeFi). Kể từ khi Compound giới thiệu Liquidity Mining với token quản trị COMP, DeFi đã chứng kiến một giai đoạn phát triển chưa từng có. Việc này đã tạo đà thu hút các dự án khác ra mắt các chương trình tương tự nhằm thu hút thanh khoản vào giao thức, khiến cho DeFi trở nên nóng hơn bao giờ hết.
Với việc chuyển đổi thanh khoản giữa các giao thức, việc sử dụng vốn không hiệu quả đã giảm đi và thay vào đó là xu hướng sử dụng vốn hiệu quả thông qua farming và kiếm lợi nhuận từ những lợi ích cao hơn cùng với việc tăng giá của token quản trị.
Lượng tiền đổ vào DeFi tiếp tục tăng mạnh, khiến cho các dự án DeFi liên tục xuất hiện với các cách thức phân phối mới, tận dụng các giao thức hiện có để thu hút nguồn vốn. Yam Finance là một trong những dự án nổi bật đáng được đề cập, đang là điển hình cho sự đổi mới trong lĩnh vực DeFi.
Như vậy, nhờ sự thúc đẩy của Yield Farming, DeFi đã trở thành một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái tài chính phi tập trung, thu hút vốn đầu tư và sự chú ý của cộng đồng tài chính toàn cầu.
Những hình thức yield farming phổ biến hiện nay
Những hình thức yield farming đang phổ biến hiện nay trong không gian tài chính phi tập trung (DeFi) bao gồm:
Vay và cho vay ngắn hạn trên dApps
Hai giao thức phổ biến trong lĩnh vực này là Compound và Aave. Vay và cho vay vốn trên thị trường tiền tệ là một cách dễ dàng để kiếm lợi nhuận trong tài chính phi tập trung. Compound và Aave đang dẫn đầu trong lĩnh vực vay và cho vay DeFi, với tổng giá trị khoản vay 1,1 tỷ USD và giá trị khoản cho vay 390 triệu USD (theo số liệu dưới đây).
Aave thường có lãi suất tốt hơn Compound do cho phép người vay lựa chọn giữa lãi suất cố định và lãi suất thay đổi. Lãi suất cố định thường cao hơn, làm tăng lợi nhuận biên cho người cho vay.
Tuy nhiên, Compound đã tạo ra một chiêu khuyến mãi mới bằng cách phát hành thêm token đồng COMP. Bất kỳ ai cho vay hoặc đi vay trên Compound đều nhận được một số lượng COMP nhất định. Mỗi ngày, Compound cấp 2.880 COMP cho người dùng của họ. Với mức giá khoảng 250 USD cho mỗi COMP (tính theo giá công bố cho báo chí), điều này đồng nghĩa với một khoản thưởng hàng ngày lên đến 720,000 USD. Điều này đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư.
Tạo thanh khoản
Uniswap và Balancer Uniswap và Balancer là hai giao thức tạo thanh khoản lớn nhất trong DeFi, cho phép các nhà cung cấp thanh khoản (Liquidity Provider) nhận được khoản phí như một phần thưởng khi đưa tài sản vào nhóm thanh khoản. Các nhóm thanh khoản trên Uniswap được cấu thành giữa hai tài sản với tỷ lệ 50-50, trong khi Balancer cho phép tối đa tám tài sản với phân bổ tùy chỉnh.
Khi có giao dịch thông qua một nhóm thanh khoản trên Uniswap hoặc Balancer, các nhà cung cấp thanh khoản (LP) nhận được một khoản phí.
Uniswap đã đem lại lợi nhuận đáng kể cho các nhà cung cấp thanh khoản trong năm qua, đặc biệt khi khối lượng giao dịch trên các sàn phi tập trung tăng lên. Tuy nhiên, việc tối ưu hóa lợi nhuận cũng đòi hỏi các nhà đầu tư phải cân nhắc đến tổn thất vô thường, đặc biệt khi tài sản tăng giá nhanh chóng. Balancer có thể giảm thiểu một số tổn thất vô thường bằng cách cấu hình các nhóm thanh khoản không theo tỷ lệ 50-50. Điều này giúp giảm tổn thất, nhưng vẫn không hoàn toàn loại bỏ nó. Ngoài ra, cung cấp thanh khoản trên Balancer còn có thể kiếm được token quản trị của Balancer, gọi là BAL.
Ngoài Uniswap và Balancer, có một giao thức khác, Curve Finance, giúp loại bỏ hoàn toàn tổn thất vô thường. Curve tạo điều kiện giao dịch giữa các tài sản có giá cố định với nhau. Ví dụ, có một nhóm với USDC, USDT, DAI và sUSD, tất cả là các stablecoin được giữ cố định với đồng USD. Điều này đảm bảo không có tổn thất vô thường xảy ra. Tuy nhiên, khối lượng giao dịch thường thấp hơn so với Uniswap và Balancer.
Các chương trình khuyến khích đặc biệt
Ngoài việc sử dụng COMP như đã đề cập ở trên, giao thức Synthetix đã giới thiệu chương trình khuyến khích khác. Trong chương trình này, nhóm thanh khoản sETH-ETH đã được cung cấp một phần thưởng khuyến khích bằng token SNX.
Mặc dù chương trình này không còn tồn tại, cách tiếp cận này đã được các nhóm thanh khoản khác sao chép. Hiện tại, Synthetix có hai nhóm thanh khoản ưu đãi quan trọng: nhóm sBTC và nhóm sUSD trên Curve. Các nhà cung cấp thanh khoản trong những nhóm này nhận được phần thưởng bằng token SNX.
Ampleforth cũng đã giới thiệu chương trình “Geyser”, tạo điều kiện cho các nhà cung cấp thanh khoản trong nhóm AMPL-WETH của Uniswap nhận thêm phần thưởng bằng token AMPL.
Rủi ro của Yield Farming
Trong lĩnh vực tiền kỹ thuật số và giao dịch đồng tiền ảo, có một số rủi ro quan trọng mà nhà đầu tư cần cân nhắc.
Rủi ro đầu tiên là nguy cơ bị trộm cắp tiền kỹ thuật số. Khi bạn cho vay tiền kỹ thuật số thông qua các ứng dụng phi tập trung (dApp), số tiền này được lưu giữ trong các mã bảo mật của dApp. Tuy nhiên, hacker thường tìm cách tìm ra các lỗ hổng trong mã bảo mật của dApp để đánh cắp số tiền này.
Rủi ro thứ hai liên quan đến việc đồng tiền ảo mà nhà đầu tư ký gửi để đầu tư có tuổi thọ hạn chế. Điều này có thể dẫn đến mất giá trị của đồng tiền và gây ra rủi ro cho toàn bộ hệ thống.
Một rủi ro khác là do nhà đầu tư ban đầu thường sở hữu một số lượng lớn đồng token thưởng, nhưng khi họ quyết định bán ra để thu về lợi nhuận, điều này có thể ảnh hưởng lớn đến giá trị token trên thị trường.
Và rủi ro pháp lý cũng là vấn đề cần quan tâm. Hiện tại, các cơ quan quản lý chưa quyết định rõ ràng liệu các token thưởng có thể chuyển đổi thành chứng khoán của công ty phát hành hay không. Những quyết định sau này của cơ quan quản lý có thể ảnh hưởng đáng kể đến việc sử dụng và giá trị của đồng tiền kỹ thuật số được phát hành.
Ngoài ra, một số chiến thuật yield farming với đòn bẩy cao cũng tiềm ẩn rủi ro về thanh khoản. Ví dụ, một số nhà đầu tư sử dụng đồng tiền DAI để đầu tư vào dApp Compound, sau đó vay lại DAI bằng cách sử dụng các đồng token ban đầu làm tài sản thế chấp, và sau đó lại tiếp tục vay thêm DAI từ số tiền mới vay được này.
Mục tiêu là để nhận được tỉ lệ phần thưởng COMP token cao hơn. Tuy nhiên, nếu giá token thay đổi không theo dự báo của nhà đầu tư, có thể dẫn đến việc mất đi tất cả các lợi nhuận tích lũy trước đó và kích hoạt một chuỗi sự bán tháo đồng loạt.
Như vậy, thông qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về Yield Farming là gì – một hình thức đầu tư tiềm năng nhưng cũng không thiếu rủi ro trong thế giới tiền số. Hình thức đầu tư này cho phép người dùng tận dụng các sản phẩm tài chính DeFi để kiếm lợi nhuận, tuy nhiên cần thận trọng và tìm hiểu kỹ trước khi tham gia.
Trong tương lai, Yield Farming có thể tiếp tục phát triển và đem đến nhiều cơ hội mới cho người tham gia. Điều quan trọng là duy trì sự tỉnh táo và đảm bảo an toàn vốn khi tham gia vào bất kỳ dự án Yield Farming nào. Hy vọng rằng bài viết này, Iblockchain đã cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản và giúp bạn hiểu rõ hơn về hình thức đầu tư đầy hứa hẹn này.
